Chi tiết tin - Xã Triệu Lăng - Triệu Phong

TRIỆU LĂNG VÙNG ĐẤT ANH HÙNG
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng trị về việc rà soát lập hồ sơ và khảo sát tình hình thực trạng các di tích cấp tỉnh trên địa bàn tỉnh Quảng trị. Vừa qua, Ban quản lý di tích tỉnh Quảng trị phối hợp với phòng văn hóa huyện Triệu Phong tổ chức rà soát, đo đạc và cắm mốc lộ giới cho một số di tích trên địa bàn huyện . Xã Triệu lăng hiện nay có 4 di tích cấp tỉnh,  Trong giai đoạn 1 này đã  tổ chức cắm mốc lộ giới và khảo sát tình hình của 2 di tích đó là: Nhà thờ họ Đoàn và đình làng Gia Đẳng.
1. Nhà thờ họ Đoàn:
Nhà thờ họ Đoàn nguyên xưa được xây dựng khang trang, bề thế mang dáng dấp của một công trình kiến trúc cổ, là nơi thờ ngài thỉ tổ của dòng họ Đoàn. Nhà thờ nằm trên địa phận làng Gia Đẳng 1, xã Triệu Lăng. Cách trụ sở UBND xã Triệu Lăng khoảng 3,5km về phía nam.
  Trước tình hình ngày càng lớn mạnh của phong trào cách mạng ở địa phương và hội đủ điều kiện để xây dựng một tổ chức Đảng, ngày 6-10-1940, tại nhà thờ này, đồng chí Đoàn Khuê đặc phái viên của Trung ương Đảng đã trực tiếp thành lập Chi bộ Triệu Lăng gọi là chi bộ Tân. Đoàn chu ( bí danh là Gia) được cử làm Bí thư, Đoàn Ngạc ( bí danh là Ngạc) làm phó Bí thư. Sự ra đời của Chi bộ Tân đã kịp thời lãnh đạo nhân dân đứng lên đấu tranh chống hai tầng áp bức bốc lột của Pháp - Nhật, chuẩn bị tiền đề cho cuộc khởi nghĩa giành chính quyền cách mạng trên địa bàn xã Triệu Lăng vào tháng 8 / 1945.
 Trải qua chiến tranh nhà thờ đã bị hư hại. Hòa bình lập lại, do điều kiện khó khăn nên dân làng chỉ dựng một căn nhà nhỏ dùng làm nơi thờ tự tạm thời. Đến năm 2000, bằng sự đóng góp của con dân trong dòng tộc, nhà thờ đã được xây dựng lại khang trang như hiện nay.
2. Đình làng Gia Đẳng.
Ngôi đình tọa lạc trên địa phận làng Gia Đẳng 2, xã Triệu Lăng cách trụ sở UBND xã chừng 2km về phía nam.
Trong gia đoạn đầu của cuộc kháng chiến 9 năm chống Pháp, sau một thời gian vừa làm nhiệm vụ chặn các bước tiến của quân Pháp vừa rút lui để bảo toàn lực lượng, củng cố tổ chức, xây dựng các khu căn cứ địa, chiến khu để kháng chiến lâu dài. Đến giữa tháng 5/ 1947, tình hình ở đồng bằng Quảng trị đã hình thành thế cài răng lược giữa ta và địch. Quân Pháp từ các xã, tỉnh lị, thị trấn và các vị trí đồn bốt liên tục mở các trận càn quét, bình định để mở rộng vùng chiếm đóng. Trong khi đó, quân và dân Quảng trị đã bằng đủ mọi cách đánh địch, chống càn hết trận này đến trận khác. Phong trào chiến tranh du kích, tự vệ chiến đấu và quân dân tự vệ ngày càng phát triển. Quân Pháp kết hợp với hoạt động quân sự để lập hội tề, phá hoại mùa màng, sát hại những người dân yêu nước. Bộ đội và quân dân du kích kiên quyết bám trụ để đánh địch, kết hợp với trừ gian phá tề, tổ chức chống càn, bảo vệ tính mạng tài sản của nhân dân.
 Vào trung tuần tháng 7/1947, tại khu vực thôn 2 làng Gia Đẳng lực lượng du kích xã Triệu Lăng phối hợp với đơn vị 335 bộ đội chủ lực huyện đã phục kích đánh một tiểu đoàn lính Pháp khi chúng tổ chức trận càn quét vào địa bàn xã để truy tìm lực lượng vũ trang của ta. Trong trận này, Bộ đội và Du kích xã Triệu Lăng đã tiêu diệt trên 50 tên Pháp và ngụy binh, làm bị thương nhiều tên khác. Đây là trận chiến đấu quy mô đầu tiên mở màn cho cuộc kháng chiến 9 năm chống pháp của lực lượng vũ trang xã Triệu Lăng.
Trong chiến tranh, ngôi đình đã bị hư hại. năm 1998, dân làng xây lại để làm nơi thờ tự và đến năm 2018 được sự hổ trợ của con em làm ăn xa của làng và những hộ dân trong làng ngôi đình đang trong quá trình tôn tạo lần 2 để xứng với  tầm vóc lịch sử của mảnh đất quê hương Triệu Lăng anh hùng.